Một trong những nhiệm vụ
công tác trọng tâm trong năm 2014 được Tổng cục Môi trường xác định, đó là xây
dựng và hoàn thiện thể chế chính sách nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả thi
hành pháp luật về bảo vệ môi trường, bảo đảm tính răn đe và phòng ngừa, đấu
tranh quyết liệt với hành vi vi phạm. Trong đó đang tập trung hoàn thiện, trình
Quốc hội Khóa XIII xem xét, thông qua dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) dự
kiến vào Kỳ họp thứ 7 tới.
( Ảnh minh họa )
Những bất cập
trong quản lý
Tại Hội nghị tổng kết
công tác năm 2013 và triển khai nhiệm vụ năm 2014, được tổ chức ngày 2/1,
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, kiêm Tổng cục trưởng Tổng cục Môi
trường Bùi Cách Tuyến cho rằng: Năm 2013, Tổng cục Môi trường đã tăng cường
công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo
vệ môi trường; triển khai một cách thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, trọng
điểm, bám sát tinh thần chỉ đạo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, qua đó đã hoàn
thành tốt các mục tiêu đặt ra.
Thông qua công tác
thanh tra, kiểm tra, Tổng cục đã phát hiện và phối hợp giải quyết kịp thời
những vướng mắc, bất cập về cơ
chế, chính sách, pháp luật thuộc phạm vi quản lý nhà nước về bảo
vệ môi trường. Qua đó kiến nghị Bộ sửa đổi, bổ sung và ban hành theo thẩm quyền
hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, từng bước
đưa công tác quản lý nhà nước về bảo
vệ môi trường đi vào nề nếp. Việc phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm nhiều vụ
việc vi phạm nghiêm trọng, phức tạp trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, đã tạo được sự đồng thuận cao trong
xử lý các cơ sở vi phạm, được dư luận và xã hội đồng tình ủng hộ.
Cụ thể, về thanh
tra trách nhiệm quản lý nhà nước, Tổng cục đã hoàn thành kết luận thanh tra
trách nhiệm về bảo vệ môi trường của 11 UBND tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương. Bao gồm Phú Thọ, Tuyên Quang, Yên Bái, Thừa Thiên-Huế, Gia
Lai, Khánh Hòa, Tiền Giang, Bến Tre, Lạng Sơn, Quảng Ninh và thành phố Hải
Phòng. Hoàn thành kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra về bảo
vệ môi trường từ năm 2010 đến năm 2012 của Bộ, đối với 6 địa phương thuộc các
lưu vực sông. Nhờ đó đã phát hiện một số bất cập trong quản lý nhà nước về bảo
vệ môi trường.
Những bất cập đó
là: Vẫn còn tình trạng dự án đầu tư được các Bộ, ngành, địa phương cho phép
triển khai bỏ qua quy định về đánh
giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường. Tình trạng dự án được đưa vào
vận hành nhưng chưa được các cơ quan quản lý nhà nước về môi
trường kiểm tra, xác nhận việc hoàn thành các công trình biện pháp bảo vệ môi trường diễn ra khá phổ biến. Công tác
thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về bảo
vệ môi trường chưa được tăng cường, một số địa phương còn chưa quyết liệt, hoặc
xử lý "nhẹ tay" đối với doanh nghiệp vi phạm.
Đặc biệt, công tác
cấp giấy phép hành nghề quản lý chất thải nguy hại tại các địa phương, cấp giấy
xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất chưa được
chặt chẽ. Việc giám sát sau cấp phép cũng chưa được tiến hành thường xuyên. Do
vậy nhiều doanh nghiệp đã lợi dụng nhập chất thải dưới danh nghĩa nhập khẩu phế
liệu, hoặc nhiều cơ sở không đủ điều kiện nhưng vẫn hoạt động đã gây ô nhiễm
môi trường nghiêm trọng, kéo dài như các nhà máy sản xuất thép, giấy phế
liệu...
Đồng thời, phí bảo vệ môi trường đối với chất thải công nghiệp,
chất thải rắn và khai thác khoáng sản thu được rất ít, không tương ứng với tình
trạng ô nhiễm hiện nay. Việc phân bổ kinh phí sự nghiệp môi trường của một số
tỉnh chưa đúng quy định, một số địa phương còn sử dụng kinh phí không đúng nội
dung chi, phân bổ thấp hơn 1% chi ngân sách như quy định.
* Xử phạt
nhiều vi phạm vẫn lắm
Phát biểu tại Hội
nghị tổng kết, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang nhận
xét: Tuy đã có nhiều nỗ lực lập lại trật tự kỷ cương trong công tác bảo vệ môi trường, nhưng số vụ vi phạm pháp luật về bảo
vệ môi trường đã phát hiện và đề nghị xử lý vẫn còn “quá nhỏ” so với thực tế.
Tổng cục Môi trường nên tham mưu cho Bộ để phân định rõ chức năng, trách nhiệm
quản lý nhà nước về bảo
vệ môi trường giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường với một số Bộ, ngành. Nhất là
trên lĩnh vực bảo tồn đa dạng sinh học, quản lý chất thải; quản lý chất lượng
không khí, quản lý phát thải hóa chất hay phế liệu.
Riêng trong năm
2014, Tổng cục phải kiên quyết đề nghị đình chỉ hoạt động đối với những cơ sở
gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng theo Quyết định 64 của Thủ tướng Chính phủ,
nếu như các cơ sở này vẫn chưa khắc phục được triệt để. “Vì chúng ta không hy
sinh môi trường cho sự phát triển kinh tế bằng mọi giá như trước đây. Trong đó
việc kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo rà soát đưa ra khỏi quy
hoạch đối với 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A là một minh chứng cụ thể
nhất”-Bộ trưởng nhấn mạnh.
Để Tổng cục Môi
trường trở thành “Người gác cổng môi trường”, phải tăng cường, mở rộng sự phối
hợp giữa Tổng cục với các Bộ, ngành, các tổ chức chính trị-xã hội triển khai có
hiệu quả các Nghị quyết liên tịch về phối
hợp hành động bảo vệ môi trường đã ký kết. Đẩy mạnh công tác
nghiên cứu khoa học và công nghệ, các đề tài, dự án sát với yêu cầu thực tiễn về bảo
vệ môi trường. Đặc biệt là đóng góp xứng đáng vào nhiệm vụ sửa Luật Bảo vệ môi
trường. Đồng thời trong năm 2014, Tổng cục cần tăng cường kiểm soát ô nhiễm tại
các khu, cụm công nghiệp, làng nghề và các lưu vực sông...
Trong năm 2013,
Tổng cục đã hoàn thành thanh tra, kiểm tra đối với 636 cơ sở thuộc khu công
nghiệp, cụm công nghiệp và cơ sở hoạt động trong lĩnh vực dầu khí, cảng biển,
sản xuất giấy, hóa chất, quản lý chất thải nguy hại và trên các lưu vực sông
thuộc địa bàn 19 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đã xử lý và đề nghị
xử lý đối với 335 cơ sở vi phạm, với số tiền lên đến 46.680 triệu đồng.
Trong đó có 7 đoàn thanh
tra, kiểm tra về bảo
vệ môi trường theo Quyết định 64 đối với 47 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm
trọng trên phạm vi 19 tỉnh, thành phố và lập 33 biên bản vi phạm hành chính,
chuyển cấp có thẩm quyền xử phạt 14 cơ sở với tổng số tiền 5 tỷ đồng. Hoàn
thành thanh tra đối với 125 cơ sở trên địa bàn 3 tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh và
thành phố Hải Phòng, phát hiện nhiều vi phạm về xả
chất thải vượt quy chuẩn cho phép và quản lý không đúng quy định, dự kiến sẽ
phải xử phạt với mức tiền lên đến hàng chục tỷ đồng.
Tuy tình hình chấp
hành pháp luật về bảo
vệ môi trường của các cơ sở đã có chuyển biến, nhưng vẫn còn nhiều doanh nghiệp
cố tình vi phạm. Tập trung vào 5 nhóm hành vi vi phạm, như vi phạm các các thủ
tục hành chính, chế độ báo cáo và thực hiện không đúng, không đầy đủ các nội
dung báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt, cam kết bảo vệ môi trường đã được xác nhận; nhóm hành vi vi
phạm về quản lý chất thải nguy hại.
Nhóm hành vi vi
phạm khá phổ biến nữa là tự ý điều chỉnh, thay đổi thiết kế, công nghệ của công
trình xử lý chất thải nhằm xả trộm chất thải không qua xử lý ra môi trường; xả
chất thải vượt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho phép ra ngoài môi trường, gây ô
nhiễm môi trường; kê khai thiếu hoặc trốn phí bảo vệ môi trường đối với nước thải, chất thải rắn,
chất thải nguy hại và các loại phí môi trường khác.
Các đoàn thanh tra
của Tổng cục Môi trường cũng đã phát hiện nhiều cơ sở, khu công nghiệp, cụm
công nghiệp xả hàng ngàn m3 nước thải chưa qua xử lý ra ngoài môi trường, gây ô
nhiễm nghiêm trọng. Đó là Công ty cổ phần Nguyên phụ liệu Dệt may Bình An thuộc
Tổng Công ty Việt Thắng, Công ty TNHH Sản xuất Cơ khí và Dịch vụ Đại Phúc xả
thải chưa qua xử lý trực tiếp ra ngoài môi trường; Công ty Cổ phần giấy An Hòa
xả 1.500m3 nước thải chưa qua xử lý ra sông Lô.
Những vụ vi phạm
điển hình nữa là việc chôn lấp hàng trăm tấn chất thải nguy hại không đúng quy
định của Công ty TNHH Nhà nước MTV xử lý và chế biến chất thải Phú Thọ. Vụ Công
ty TNHH NEW TOYO PULPPY tại Bình Dương xả nước thải chưa được xử lý vào cống
thoát mưa của Khu công nghiệp VISP I. Ngoài ra có 4 Công ty luyện, cán thép từ
thép phế liệu đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng...Do đó, cùng với việc
thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra, Tổng cục Môi trường sẽ thực hiện công
khai thông tin các doanh nghiệp vi phạm pháp luật về bảo
vệ môi trường theo quy định, nhằm tăng cường hiệu lực và hiệu quả thi hành pháp luật về bảo
vệ môi trường.
TTXVN
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét